عیب یابی شبکه های کامپیوتری چگونه انجام می‌شود؟

هنگامی‌که ما در حال اجرای یک شبکه یا کار روی انواع سیستم‌های دیگر هستیم، امکان بروز عیب و خرابی در فعالیت‌های معمول آن‌ها به دلیل مسائل فنی، فیزیکی یا مشکلات دیگر، وجود دارد. ما باید جهت اطمینان از تداوم فعالیت بی‌وقفه سیستم، مسائل ایجاد شده را تا در سریع‌ترین زمان ممکن از بین ببریم و بدین ترتیب، باید ابتدا علت مسئله را تشخیص داده و به فکر رفع آن باشیم. در این مقاله، قصد داریم به‌طور کامل، عیب‌یابی شبکه و انواع روش‌های آن را بررسی کرده و بهترین راهکارها را در این زمینه ارائه کنیم. با ما همراه باشید.

عیب‌یابی شبکه چیست؟

عیب‌یابی شبکه به معنای فرآیند تشخیص، حداقل سازی و رفع خطاهایی است که در شبکه حین انجام فعالیت‌های روزانه رخ می‌دهند. این رویکرد شامل تحلیل مسائل اتصال شبکه، مسائل عملکردی و خطاهای دیگر مرتبط با شبکه و تعیین علت اصلی و اجرای راهکارهای مطلوب در قبال این مسائل است. 

مسائل اساسی شبکه 

مسائل و مشکلات اساسی شبکه چیست؟ در ادامه بخوانید.

مشکل کابل

ممکن است کابلی که جهت اتصال دو دستگاه استفاده می‌شود، دچار عیب شده، کوتاه شده و یا با آسیب فیزیکی مواجه شود. 

مشکل اتصال

ممکن است پورت یا رابط متصل به دستگاه، به دلیل عدم توانایی هاست منبع جهت ارتباط با هاست مقصد، دچار عیب یا آسیب فیزیکی شود. 

مشکل پیکربندی

با توجه به پیکربندی اشتباه، لوپینگ IP، مسئله روتینگ و مشکلات پیکربندی دیگر، امکان بروز عیب در شبکه و تأثیرپذیری سرویس‌ها از آن وجود دارد. 

مسئله نرم‌افزار

با توجه به مسائل سازگاری و عدم تطبیق نسخه، انتقال پاکت‌های داده IP بین مبدأ و مقصد، دچار اختلال می‌شود. نداشتن نرم افزارهای تسک محور و مدیریت پروژه می‌تواند بهره وری سازمانی شما را کاهش دهد. برای شروع می‌توانید صفحه نرم افزارهای Atlassian آراد آرپانت را ببینید و از خدمات جیرا (جیرا چیست؟) و کانفلوئنس (کانفلوئنس چیست؟) ما استفاده کنید. 

اضافه‌بار ترافیک

اگر لینک بیش‌ازحد مورد استفاده قرار گرفته باشد، ظرفیت یا ترافیک روی یک دستگاه، بیشتر از ظرفیت جابجایی آن بوده و با توجه به اضافه‌بار، دستگاه رفتار غیرعادی از خود نشان می‌دهد. رفتار غیرعادی در ترافیک ممکن است به دلیل حمله سایبری باشد. در این صورت باید از خدمات امنیت شبکه استفاده کنید. 

مشکل IP شبکه 

با توجه به پیکربندی نامطلوب آدرس‌های IP و پوشش زیرشبکه و روتینگ IP در هاپ بعدی، منبع قادر به رسیدن به IP مقصد از طریق شبکه نیست. در شکل زیر، فلوچارت عیب‌یابی شبکه ارائه شده است. 

شما می‌توانید انواع مشکلات شبکه‌تان را با متخصصان خدمات پشتیبانی شبکه آراد آرپانت بیان کنید تا ما مشکلات شما را بررسی کنیم و به شما راه حل‌های بهینه را ارائه بدهیم. 

ابزارهای عیب‌یابی شبکه 

ابزارهای مختلفی جهت بررسی مسائل قابلیت دستیابی IP و مکان‌یابی محل از دست رفتن پاکت حین ارتباط با هاست مقصد استفاده می‌شوند. این ابزارها سبب ساده‌تر شدن عیب‌یابی و حداقل شدن زمان بازیابی می‌گردند. برخی از رایج‌ترین ابزارهای عیب‌یابی شبکه عبارت‌اند از: 

ابزار مهندسی سولار ویندز

سولار ویندز مجموعه ابزارهای مهندسی را برای نرم‌افزار شبکه ارائه کرده است که حاوی 60 ابزار است. شما با این ابزارها می‌توانید، شبکه خود را به‌صورت خودکار جستجو و پایش کنید. جهت جستجوی خودکار شبکه، این مجموعه ابزار دارای قابلیت‌هایی مانند اسکنر پورت، سوییچ پورت مپر، سوییپ پروتکل snmp، جستجوگر IP شبکه و غیره است. 

این نرم‌افزار دارای قابلیت تشخیصی بسیار قدرتمندی است. این نرم‌افزار توانایی انجام پایش و هشدار آنی را دارد. ازجمله ویژگی‌های این نرم‌افزار، می‌توان به پایش DHCP و آدرس IP، مدیریت لاگ و پیکربندی و بهبود امنیت شبکه اشاره کرد. امکان یکپارچه‌سازی جعبه‌ابزار سولارویندز با ابزار پایش عملکرد شبکه این نرم‌افزار وجود دارد. این نرم‌افزار توانایی ایجاد ترافیک تصادفی را داشته و شما می‌توانید اندازه پاکت، پهنای باند و درصد پهنای باند را تنظیم کنید. 

نرم‌افزار اپ‌منیجر

اپ‌منیجر می‌تواند تمام آنچه را کارشناسان IT از یک ابزار عیب‌یابی شبکه مطلوب انتظار دارند، انجام دهد. این ابزار اساساً قابلیت‌های فراوانی جهت پایش وضعیت سلامت، عملکرد و قابلیت دسترسی سرورها، دستگاه‌ها و اجزای دیگر شبکه یک شرکت دارد. 

این نرم‌افزار توانایی پایش پیوسته سیستم‌های شبکه و تصویرسازی کل شبکه را جهت کمک به کارشناسان IT (شرح وظایف نیروی it و شبکه چیست؟) برای عیب‌یابی هر چه‌بهتر مسائل مرتبط با شبکه دارد. همچنین ابزارهای کنترلی در این نرم‌افزار برای امکان دسترسی به عملکرد بهتر و پایش مطلوب شبکه در میان چندین پروب راه دور وجود دارند. 

پریمیتر 81

پریمیتر 81 به‌عنوان یکی ابزارهای بزرگ عیب‌یابی شبکه محسوب می‌شود و سبب تقویت کسب‌وکارها با چندین ابزار امنیتی پیشرفته جهت پایش مطلوب، مدیریت و تأمین امنیت شبکه می‌شود. از بهترین ویژگی‌های این برنامه، می‌توان به 2FA، پایش، رمزنگاری ترافیک (ترافیک شبکه چیست؟)، قوانین دسترسی هویتی و غیره اشاره کرد. پریمیتر 81، به شما اطمینان می‌دهد سطح حمله به شبکه شما، به‌شدت کاهش می‌یابد. 

همچنین این نرم‌افزار عملکرد بسیار مطلوبی در کاهش آسیب‌های یک سازمان با بخش‌بندی شبکه و اجرای خط‌مشی دسترسی سفارشی برای هر کاربر دارد. پریمیتر 81 این امکان را به شما می‌دهد تا از چندین پروتکل رمزنگاری استفاده کنید. این نرم‌افزار توانایی پشتیبانی از چندین پروتکل اصلی رمزنگاری شامل وایرگارد، اوپن VPN و IPSec را دارد (انواع رمزگذاری داده ها). 

مراحل تشخیص عیوب شبکه 

در این بخش به مراحل تشخیص مشکلات مختلف شبکه مانند IP، اتصال‌پذیری، اتصال بی‌سیم و غیره، اشاره می‌کنیم. 

عیب‌یابی مشکلات IP

در مجموعه پروتکل TCP/IP، اگر امکان دستیابی به آدرس IP مقصد وجود نداشته و نتوان مسیر رسیدن به هاپ بعدی را در هر نقطه شبکه یافت، در این صورت می‌توان از ابزارهای PING و TACEROUTE جهت عیب‌یابی علت و موقعیت مسئله استفاده کرد. مراحل کلی برطرف کردن مسائل مرتبط با IP در شبکه عبارت‌اند از: 

• مکان‌یابی جفت دستگاه‌های بین هاست مبدأ و مقصد. 
• هنگام مکان‌یابی دستگاه‌ها با استفاده از ابزارها، ممکن است عیب به دلیل مسئله قابلیت اتصال فیزیکی رخ دهد. بنابراین، بررسی اتصالات فیزیکی در کل مسیر الزامی است. 
• اگر در شبکه LAN کار می‌کنید، امکان بروز عیب در اتصال LAN نیز وجود دارد. ممکن است پورت محلی به دلیل عدم امکان توانایی منبع در رسیدن به IP مقصد، دچار عیب شود. یکی از دلایل عین مشکل، مسئله اتصال روتر هنگام جابجایی از طریق مسیرهای مختلف جهت رسیدن به مقصد است. بنابراین بررسی تعریف صحیح روتر در هر هاپ میانی ضروری است. 
• بررسی تنظیمات پیکربندی

بیشتر بخوانید: 7 تفاوت بین سوئیچ و روتر چیست؟

 رفع مسائل اتصال محلی

در سطح کلان، در صورت وجود هرگونه مسئله در اتصال LAN، باید گام‌های زیر را جهت تعیین محل علت اصلی و حل آن اجرا کرد: 

• اگر مبدأ و مقصد دارای پوشش زیرشبکه یکسانی باشند، بدین ترتیب پینگ IP مقصد ضروری است. 
• در غیر این صورت، اگر مقصد، پوشش زیرشبکه دیگری باشد، در این صورت پینگ کردن آدرس IP ورودی روتر ضروری است. 
• اگر بخش پیکربندی را به‌طور کامل بررسی کرده و همه‌چیز مطلوب بود، سپس باید بررسی کنید که آیا هاست مبدأ شما توانایی پینگ کردن هاپ دیگر را در شبکه LAN به‌جای هاست مقصد یا روت کردن به آن دارد؟
• اگر نتوانید به دستگاه دیگری پینگ کنید، ممکن است دلایل زیادی در این خصوص وجود داشته باشند. ممکن است این موضوع ناشی از مسئله پیکربندی، مسئله اتصال فیزیکی و مسئله ورود آدرس IP تکراری باشد. 

عیب‌یابی مشکلات اتصال فیزیکی

برخی از عیوبی که معمولاً در این دسته قرار می‌گیرند، عبارت‌اند از: 

• اتصال نامناسب کابل‌ها 
• معیوب یا خراب بودن روتر، سوییچ یا پورت هاب
• اضافه‌بار ترافیک روی لینک یا رابط
• مسئله پیکربندی در لایه 1

بررسی مسئله اتصال کابل‌ها

کابل‌ها معمولاً برای برقراری اتصالات بر اساس نوع اتصال استفاده می‌شوند. همچنین یک جفت کابل برای اتصال بین روتر و کامپیوتر استفاده می‌شود. مطمئن شوید که کابل مناسبی برای برقرار اتصال فیزیکی بین هر دو دستگاه استفاده می‌شود. در صورت هرگونه عیب، می‌توانید ابتدا کابل را تعویض کرده و سپس اتصال را مجدداً بررسی کنید. 

احتمال خرابی پورت

بررسی کنید که آیا پورت یا رابط خاموش نشده باشد. همچنین حالت دوطرفه و سرعت را بررسی کنید. اگر وضعیت پورت مطلوب بوده و همچنان مشکل وجود دارد، در این صورت چراغ‌هایی در هر طرف دستگاه جهت نمایش وضعیت پورت وجود دارند. 

اضافه‌بار ترافیک

اگر ترافیک بیشتری بین ظرفیت جابجایی در یک لینک یا رابط به وجود بیاید، امکان آغاز رفتار غیرعادی آن بیشتر می‌شود. 

مسئله پیکربندی

پیکربندی روتر را در رابط با نشان دادن رابط IP و فرمان‌های اجرای کانفیگ، بررسی کنید. 

عیب‌یابی مسائل روتینگ 

هنگام روت کردن پاکت‌های داده در شبکه، در این صورت امکان وقوع عیب وجود دارد. بنابراین برحسب نوع عیب، می‌توان عیوب و خطاها را رفع کرد. می‌توان برای رفع این‌گونه خطاها، اقدامات زیر را انجام داد: 

• اولین گام، یافتن موقعیت مکانی هاپ بین مبدأ و مقصد موردنظر است. 
• در این فرآیند، اتصال IP و اتصال پروتکل‌های روتینگ در هر هاپ از هاست مبدأ به هاست مقصد، بررسی می‌شود. 
• همچنین می‌توان از ابزار تریس‌روت برای جانمایی هاپ استفاده کرد. البته این روش، در تمامی موارد مفید نیست.

رفع مسئله اتصال شبکه بی‌سیم

• هنگامی‌که تبلت، موبایل یا لپ‌تاپ خود را به دستگاه وای فای متصل می‌کنید و درصورتی‌که امکان اتصال شما وجود نداشته باشد، تمامی اتصالات کابل LAN یا WAN را بررسی کنید. 
• کابل اترنت باید به‌درستی متصل شده باشد و چراغ روی دستگاه نیز سبز باشد. در غیر این صورت، پورت و اتصالات کابل را تعویض کنید. 
• پس از راستی آزمایی کلیه نقاط، اگر همچنان اتصال مناسب نباشد، تنظیمات آداپتور شبکه وای فای را بررسی کنید. 

کلام پایانی 

در این مقاله از بلاگ آراد آرپانت، به روش عیب‌یابی شبکه و روش‌ها و ابزارهای مختلف جهت رفع عیوب احتمالی در شبکه، اشاره کردیم. همچنین، اشاره شد که پیش از هر چیز، یافتن علت ریشه‌ای بروز خطا جهت رفع آن ضروری است. ابزارهای مختلفی جهت رفع عیوب شبکه وجود دارند که در این مقاله به چند مورد از آن‌ها به‌طور مختصر اشاره کردیم.