امنیت در لینوکس بیشتر است یا ویندوز؟

امروزه سیستم‌های عامل مختلفی وجود دارد که کاربران کامپیوتری بنا بر سلیقه و نیاز خود یکی از این سیستم‌های عامل را برای کار کردن انتخاب می‌کنند. سیستم‌های عامل لینوکس و ویندوز دو نمونه پرکاربرد سیستم‌های عامل کامپیوترها هستند که همواره بحث‌های داغی در خصوص مقایسه این دو سیستم عامل بین کاربران وجود داشته است. یکی از مهم‌ترین مسائلی که بین کاربران این دو سیستم عامل مطرح می‌شود، مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس است. البته با خدمات امنیت شبکه می‌توان امنیت هر دو سیستم عامل را تامین کرد اما در نهایت بحث‌ها و استدلا‌ل‌های مختلفی در مورد وضعیت امنیت این دو سیستم عامل وجود دارد که در ادامه این مقاله این شواهد و استدلال‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا ببینیم کدام سیستم عامل امنیت بیشتری دارد.

ویروس کامپیوتری چیست؟

برای مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس ابتدا با ساختار ویروس‌ها و عملکرد آن‌ها آشنا می‌شویم. ویروس‌های کامپیوتری برنامه‌های مخربی هستند که دو ویژگی اساسی دارند. اول اینکه به صورت خودکار و بدون اجازه کاربر اجرا می‌شوند و دوم اینکه به صورت خودکار و بدون اجازه نیز در سیستم تکثیر می‌شوند و آن را آلوده می‌کنند. ویروس‌های کامپیوتری برای اینکه بتوانند اجرا شده و سپس تکثیر شوند به بستر نیاز دارند که معمولا توسط فایل‌ها در سیستم‌های عامل به این اهداف دست پیدا می‌کنند. 

معمولا برای اجرای یک فایل در سیستم عامل 3 مرحله زیر باید انجام شود:

1. بررسی فایل از نظر اجرایی بودن توسط سیستم عامل
2. بررسی مجوزهای اجرای فایل توسط کاربر به وسیله سیستم عامل
3. انجام دادن فرایند اجرای فایل در صورت اجرایی بوده و داشتن مجوز اجرا توسط کاربر

هر یک از این مراحل در سیستم عامل‌های ویندوز و لینوکس تفاوت‌هایی دارد که در مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس مؤثر هستند. 

نحوه اجرای فایل‌ها در ویندوز

مرحله اول یعنی شناسایی فایل‌ها در ویندوز بر اساس پسوند آن‌ها است. در واقع در ویندوز پرونده‌ها یا فایل‌هایی که پسوند exe، com یا bat داشته باشند به عنوان فایل شناسایی می‌شوند. در خصوص مجوز اجرا، همه پرونده‌ها به صورت پیش‌فرض برای کاربران ویندوز مجوز اجرا دارند. با این شرایط در صورتی که یک فایل در ویندوز از دو مرحله فوق عبور کند، تمام اجزای سیستم از سخت‌افزار و نرم‌افزار تا سرویس‌های مختلف در اختیار پرونده بوده تا بتوانند آن را اجرا کنند. 

همین امر باعث می‌شود که بعضی برنامه‌های و فایل‌های اجرایی غیر مخرب نیز بتوانند عملکرد سیستم را مختل یا متوقف کنند. در واقع نکته‌ای که همیشه در مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس مورد اشاره قرار می‌گیرد این است که کاربران در محیط ویندوز می‌توانند هر فایلر را به عنوان فایل اجرایی معرفی کرده و آن را اجرا کنند. 

نحوه اجرای فایل‌ها در لینوکس

فایل‌های اجرایی در سیستم عامل لینوکس در مرحله اول، یعنی شناسایی، از روی سرنام شناسایی می‌شوند که کاربر اجازه تغییر آن‌ها را ندارد. در واقع در لینوکس داشتن یا نداشتن پسوند باعث تغییر در رفتار سیستم عامل با فایل نمی‌شود. در واقع در لینوکس، یک فایل اجرایی حتما اجرایی در نظر گرفته می‌شود حتی اگر پسوند jpg داشته باشد. یکی از مواردی که در مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس بر روی آن تأکید می‌شود این است که هر فایل در لینوکس باید مجوز اجرا توسط کاربر را داشته باشد. 

در مرحله آخر سیستم عامل در صورتی که فایل قابلیت اجرا داشته باشد و همچنین مجوز اجرا از کاربر داشته باشد، تمام امکانات سخت‌افزاری، نرم‌افزاری، سرویس‌های مختلف و غیره را در اختیار فایل قرار می‌دهد تا اجرایی شود. با این شرایط یک فایل در سیستم عامل لینوکس قابلیت اجرا و تکثیر خودکار بدون مجوز کاربر را ندارد. 

بیشتر بخوانید: سیستم عامل لینوکس LINUX چیست؟

مقایسه ساختار داخلی سیستم‌های عامل ویندوز و لینوکس

یکی دیگر از مواردی که در مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس مورد توجه قرار می‌گیرد، ساختار داخلی این دو سیستم عامل است. هر یک از این سیستم‌های عامل دارای سیستم داخلی متفاوتی هستند که این ساختار می‌تواند بر روی امنیت آن‌ها تأثیر بسزایی داشته باشد. 

ساختار داخلی ویندوز

ویندوز به عنوان یک سیستم عامل تک کاربره شناخته می‌شود. در واقع این سیستم عامل به صورت تک کاربره و چندوظیفه‌ای طراحی شده است که می‌تواند کاربران مختلف را به صورت وظایف مختلف در سیستم عامل مدیریت کند. در واقع ویندوز به این شکل طراحی شده است که هر یک از کاربران به عنوان وظایف سیستم عامل شناسایی می‌شوند. به همین علت است که با ورود یک کاربر به سیستم بار زیادی به آن وارد شده و باعث می‌شود که سیستم به میزان قابل توجهی کند شود. این کندی، جدای از اتفاقاتی مانند حمله ddos یا دیگر انواع حملات سایبری است که می‌تواند باعث خرابی‌ها و مشکلات سیستمی شود. 

یکی دیگر از مواردی که در بحث مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس باید به آن اشاره کرد این است که طراحی ویندوز بر پایه Micro Kernel انجام شده به این معنی که هر چه در سیستم است در خارج از هسته سیستم عامل بوده و هسته وظیفه دارد که پیام‌های مربوط به بخش‌های مختلف را به موقع انتقال دهد. اگر طراحی ویندوز واقعا بر این اساس باشد باید از کار افتادن سرویس و متوقف شدن سیستم عامل در حد صفر باشد که در عمل به این شکل نیست. 

ساختار داخلی لینوکس

در مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس باید اشاره کرد که بر خلاف ویندوز، لینوکس یک سیستم عامل چند کاربره و چند وظیفه‌ای است. سیستم عامل لینوکس به این شکل طراحی شده است که پس از ورود هر کاربر به سیستم، بلافاصله یک بخش جدید ایجاد می‌کند و تمام نیازمندی‌های کاربر را در همان قالب برآورده می‌کند. در این شرایط در صورتی که در اثر اجرای یک دستور یا برنامه مخرب مشکلی ایجاد شود، در صورتی که کاربر مدیر نباشد، جای نگرانی نبوده و فایل‌ها و برنامه‌های همان بخش دچار مشکل می‌شوند و سایر کاربران و فایل‌های سیستمی دچار آسیب نمی‌شوند. 

برای اطلاع از نحوه دریافت خدمات پشتیبانی لینوکس، صفحه خدمات لینوکس آراد آرپانت را ببینید. 

مقایسه ویژگی‌های ویندوز و لینوکس

بسیاری از افراد عقیده دارند که چون لینوکس سیستم عاملی است که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، ویروس برای آن نوشته نشده است. در جواب باید گفت که بر اساس آمار سایت www.netcraft.com پایداری و قابلیت اطمینان لینوکس به حدی بالا است که بیش از 70 درصد سرویس دهنده‌های دنیا از این سیستم عامل استفاده می‌کنند. همچنین سرعت و انعطاف‌پذیری بالای این سیستم عامل باعث شده که در بیش از 75 درصد ابر کامپیوترهای دنیا از این سیستم عامل استفاده شود. 

در حال حاضر بیش از 90 درصد کاربران خانگی از سیستم عامل ویندوز استفاده می‌کنند اما آیا برای افرادی که بدافزار و ویروس تولید می‌کنند یک کاربر خانگی ارزش بیشتری دارد یا یک سرویس دهنده به هزاران کاربر مختلف؟ پاسخ این سوال کاملا روشن است و می‌توان گفت که در مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس، به این دلیل که نوشتن برنامه‌های ویروسی و مخرب و اجرای آن در ویندوز آسان و دست‌یافتنی است، در نتیجه این برنامه‌ها بیشتر برای ویندوز طراحی می‌شوند. 

یکی دیگر از تفاوت‌های مهم این دو سیستم عامل در بحث امنیت این است که معمولا در لینوکس و در بیش از 95 درصد موارد قبل از رخ دادن فاجعه، مشکل توسط برنامه‌نویسان از سراسر جهان شناسایی و برطرف می‌شود در حالی که در ویندوز ابتدا فاجعه رخ داده و پس از مدت‌ها راه‌حل امنیتی به دست کاربران می‌رسد. 

کلام آخر

در این مطلب از بلاگ آراد آرپانت گفتیم که سیستم عامل‌های لینوکس و ویندوز دو سیستم عامل محبوب و پرکاربرد در سیستم‌های کامپیوتری هستند که تفاوت‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارند که باعث می‌شود کاربران بر حسب نیاز آن‌ها را مورد استفاده قرار دهند. بحث مقایسه امنیت ویندوز و لینوکس همواره یکی از داغ‌ترین بحث‌ها بین کاربران این سیستم‌های عامل است که پس از بررسی بخش‌های مختلف و ساختار این دو سیستم عامل، می‌توان نتیجه گرفت که عملکرد لینوکس در بخش امنیت نسبت به ویندوز به مراتب در سطح بالاتری قرار دارد. 

در بین خدمات ارائه شده برای امنیت شبکه و خدمات پشتیبانی شبکه آراد آرپانت، خدمات ویندوز و خدمات لینوکس هم ارائه می‌شود.