پروتکل SIP چیست و چگونه کار می‌کند؟

اگر به مباحث خدمات VoIP علاقه‌مند هستید یا در این حوزه کار می‌کنید، احتمالا نام پروتکل SIP را شنیده‌اید. برای شروع هر نوع ارتباط و مکالمه نیاز به یک چارچوب مطمئن و پیش از شروع هر بحث، نیاز به یک مقدمه است. پروتکل SIP نیز مثل یک مقدمه برای شروع و پایان مکالمات آنلاین به‌حساب می‌آید. اگر شما هم می‌خواهید بدانید پروتکل SIP چیست، با ما همراه باشید. در این مطلب قصد داریم این موضوع را به‌صورت موشکافانه‌تری بررسی کنیم.

معرفی SIP؛ پروتکل SIP چیست؟ 

Sip مخفف چیست؟ SIP مخفف عبارت Session Initiation Protocol است. پروتکل (Protocol) نیز به مجموعه‌ای از استاندارهای جهانی ارتباطات کامپیوتری گفته می‌شود. جلسه (Session) به معنای هر ارتباط آنلاینی همچون تماس تصویری، کنفرانس و تماس تلفنی است و منظور از آغاز (Initiation) نیز شروع آن ارتباط می‌باشد.

از کاربردهای متداول SIP تماس‌های تلفنی سازمان‌ها بر بستر VoIP است. همچنین در پیام‌رسان‌ها، کنفرانس‌های ویدیویی و بازی‌های کامپیوتری هم از SIP استفاده می‌شود. اجرای این پروتکل بر روی IPv4 و IPv6 امکان‌پذیر است و از TCP یا UDP بهره می‌برد. IPv4 و UDP از رایج‌ترین پیاده‌سازی‌ها است که سربار را به حداقل می‌رساند و سرعت را بالا می‌برد. SIP در لایه کاربرد پروتکل‌ها قرار گرفته و یک پروتکل سیگنالینگ به‌حساب می‌آید و به انجام جزئیات جلسات چندرسانه‌ای نمی‌پردازد. کنترل جزئیات رسانه‌ها بر عهده پروتکل SDP و تحویل داده‌ها بر عهده پروتکل RTP است.

این پروتکل هم مانند دیگر پروتکل‌های مورد استفاده در شبکه وب، به پشتیبانی و امن سازی (با خدمات امنیت شبکه) در برابر انواع حملات سایبری نیاز دارد. در صورت نیاز می‌توانید با خدمات پشتیبانی شبکه آراد آرپانت، از حملات سایبری به سایت و شبکه‌تان جلوگیری کنید. 

نحوه کار پروتکل SIP چگونه است؟

حال که فهمیدید پروتکل SIP چیست، در این قسمت با نحوه کار آن آشنا خواهید شد. تماس sip چیست؟ با برقراری تماس با یک یا چند نفر، عملکرد SIP شروع می‌شود. SIP پارامترهایی را تعیین می‌کند که طرف مقابل باید با قبول‌کردن یا رد کردن آن درخواست، به آن پاسخ دهد. قابلیت‌های کاربر، موقعیت مکانی، دردسترس‌بودن و موارد دیگر در این پروسه قابل مشاهده است. عملکرد sip به‌صورت peer-to-peer (بین دو کامپیوتر) است و برای پردازش و مدیریت تماس‌ها از پروتکل‌های شبکه بهره می‌برد.

• SIP به افراد در سراسر جهان این امکان را می‌دهد که از طریق اینترنت و با استفاده از رایانه‌ها و دستگاه‌های تلفن همراه خود به برقراری ارتباط بپردازند. شما می‌توانید با استفاده از مزایای sip یک تجربه عالی داشته باشید. یکی از مهم‌ترین و جالب‌ترین ویژگی‌های این پروتکل کاهش هزینه‌های ارتباطات است؛ در اصل مکالمات صوتی یا تصویری کاربران در سراسر جهان به‌صورت رایگان انجام می‌شود. 
• SIP بسیار انعطاف‌پذیر است و طراحی آن به‌طوری انجام شده است که برای تنظیم جلسات چندرسانه‌ای در لحظه بین گروهی از افراد قابل استفاده باشد. برای مثال می‌توانید برای تنظیم جلسات چندرسانه‌ای ویدیویی و صوتی یا کنفرانس‌های پیام‌رسانی فوری نیز از SIP بهره‌مند شوید.

سیستم تلفن‌ یک آدرس عددی دارد و با شماره‌گیری اعداد، برقراری اتصال انجام می‌شود. ایستگاه پایانی در sip یک آدرس اینترنتی دارد که با آن می‌توان مقصد را شناسایی کرد. پس از اینکه اعداد با تلفن شماره‌گیری می‌شود، دستگاه تلفن باید اعداد را به SIP URL تبدیل کند.

نحوه به‌کارگیری TCP یا UDP توسط پروتکل SIP به چه صورت است؟

پروتکل‌های TCP و UDP پروتکل‌های حمل‌ونقل هستند که برای ارسال بسته‌ها توسط SIP استفاده می‌شوند و روش متفاوتی را برای ارسال داده بکار می‌برند. طراحی TCP برای دقت و صحت ارسال انجام شده تا جلوی بروز سردرگمی در زمان ارسال داده گرفته شود. برای ارسال بسته‌بندی، باید پاسخ تایید توسط فرستنده دریافت شود. درصورتی‌که گیرنده در طی چند ثانیه پاسخی را ارائه ندهد، بسته مجدد توسط ارسال‌کننده فرستاده می‌شود. این مبادله با نام three-way handshake معروف است. بسته‌ها پس از دریافت تایید، در هر زمان به طور تکی فرستاده می‌شوند. معمولا از این پروتکل برای برنامه‌هایی که اولویتشان دقت است، استفاده می‌شود.

از سوی دیگر، UDP برای افزایش سرعت کاربرد دارد. در این پروتکل بسته‌ها بدون اولویت و تایید و فقط با سرعت حداکثر ارسال می‌شوند. در برخی خدمات همچون خدمات صوتی و تصویری، امکان برقراری ارتباط پایدار مهم‌تر از ارتباط بدون نقص است.

موارد مورد نیاز برای برقراری ارتباط SIP 

پس از اینکه با مفهوم پروتکل SIP چیست آشنا شدید، می‌خواهیم شما را با موارد مورد نیاز در این پروتکل آشنا کنیم.

آدرس یا حساب SIP

بسیاری از ارائه‌دهندگان این آدرس را به طور رایگان در اختیار افراد قرار می‌دهند و برای این منظور فقط نیاز به ثبت‌نام شما در حساب sip است.

سیپ کلاینت (SIP Client)

این نرم‌افزار قابل نصب بر روی تلفن همراه یا کامپیوتر است که قابلیت‌ سافت‌فون (softphone) آن به شما این امکان را می‌دهد تا به برقراری تماس بپردازید. سیستم تلفن مبتنی بر سیپ ترانک شما را مجهز به یک سیستم VoIP پیشرفته می‌کند تا از ویژگی‌های آن استفاده کنید.

پهنای باند

بهره‌مندی از پهنای باند اینترنت مناسب، از مهم‌ترین نیازهای یک سیستم تلفن VoIP است. شما می‌توانید بدون هیچ دغدغه‌ای در تمام ساعات شبانه‌روز از اینترنت پرسرعت و پایدار استفاده کنید.

بررسی پروتکل SIP

حال که تا حدودی فهمیدید Sip چیست، باید بدانید که پیام‌ها در پروتکل sip به دو دسته request و response تقسیم می‌شوند. در این قسمت پیام‌های این پروتکل را بررسی می‌کنیم.

پیام INVITE

این پیام یک Request است. زمانی که شماره گرفته می‌شود، شماره به آدرس IP در سرور VOIP تبدیل می‌شود و به مشترک مخاطب فرستاده می‌شود تا ارتباط برقرار شود. در صورتی‌که پیشنهاد برای برقراری ارتباط قبول شود، تلفن مقصد زنگ می‌خورد.

پیام ACK

این پیام از نوع Response است که وظیفه آن اطلاع‌رسانی در مورد سالم‌بودن بسته‌های SIP ارسالی با پروتکل TCP است.

پیام BYE

پیام BYE یک Request به‌حساب می‌آید که پس از اینکه یکی از طرفین گوشی را می‌گذارد، پیامی مبنی بر عدم حضور یکی از طرفین در مکالمه، برای دیگری ارسال می‌شود.

پیام CANCEL

اولین و آخرین پیامی که در پروکسی سرور فرستاده می‌شود، پیام CANCEL است. این پیام اطلاعاتی دارد که سبب قطع تماس‌های در حالت معلق می‌شود. سپس صدور پیام BYE انجام شده که هر دوی این پیام‌ها از نوع Request هستند.

پیام OPTIONS

این پیام، یک Request است؛ یعنی از (P.S) که مخفف (PROXY SERVER) یا (U.A)که مخفف(USER AGENT) است، درخواست بیان توانایی‌هایی‌ خود را کرده باشیم.

پیام REGISTER

پیام REGISTER از نوع Request است و این پیام اطلاعاتی دارد که توسط کلاینت برای سرور خود صادر شده است. در این پیام به بررسی اطلاعاتی همچون PORT، IP، OPTION و غیره پرداخته می‌شود.

کاربرد پروتکل SIP

همان‌طور که قبلا هم در پاسخ به پروتکل SIP چیست گفته شد، این پروتکل ارتباطات مولتی مدیا را کنترل می‌کند و دارای قابلیت ایجاد، تغییر و پایان یک Session است. از کاربردهای این ویژگی می‌توان پیام‌رسان‌های فوری، جریان‌های رسانه‌ای، ویدئو کنفرانس‌ها، بازی‌های آنلاین، فکس‌های ارسالی از طریق IPو فایل سرور را نام برد. این کاربردها برای به نتیجه رسیدن در زمینه کاربری خود از انواع پروتکل‌های دیگر هم در کنار پروتکل SIP بهره می‌برد.

سخن آخر

در این مطلب از بلاگ آراد آرپانت سعی کردیم به سوال پروتکل SIP چیست پاسخ دهیم و کاربردها، ویژگی‌ها، نحوه کار و جزییات این پروتکل را بررسی کنیم. باتوجه‌به موارد گفته شده مشخص شد که پروتکل SIP یکی از پروتکل‌های اصلی برای ارتباط‌های Multimedia مخصوصا در سیستم تلفنی VOIP محسوب می‌شود. افرادی که در این رشته کار می‌کنند باید برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی، بهینه‌سازی شبکه و عیب‌یابی آن از تمام پروتکل‌های کاربردی در این زمینه درک کاملی داشته باشند. اگر در این مورد نیاز به راهنمایی دارید، کارشناسان آراد آرپانت در کنار شما هستند.